NIET EERDER vertoond, zeggen ze: de burgemeester van New York is aangeklaagd voor fraude en corruptie. Eric Adams ontkent in alle toonaarden, maar er is geen ontkomen aan: hij komt voor de rechter, en de aanklager in New York verliest maar heel zelden. Alhoewel, de zoon van Annie Stuyvesant uit Peperga, Nicholas Bayard, werd als burgemeester van de stad in 1702 wegens hoogverraad ter dood veroordeeld. Maar de aanklager was tegelijk ook rechter en die werd door de vrienden van Bayard New York uitgejaagd. Nick werd in ere hersteld. Zijn kleinzoon Steven, een kind van Margreet van Cortlandt, werd jaren later ook burgemeester. Bayard Street nabij Brooklyn Bridge herinnert aan opa en kleinkind.
New York is bestuurd door een lange reeks van burgemeesters van Nederlandse herkomst. Je ziet het terstond zodra je geland bent op JFK Airport: het eerste verkeersbord dat in het oog springt als je de terminal verlaat, is de richtingwijzer naar de Van Wyck Expressway. Robert van Wyck was de nazaat van Barend van Wijk uit Wijk bij Duurstede, en een van de vele Dutch burgemeesters van New York, lang nadat de stad van naam was veranderd.
Toen de Engelsen in 1664 het bestuur van Nieuw Amsterdam overnamen, en het noemden naar kroonprins James, de hertog van York, veranderde er op de grond vrijwel niets. De stad bleef een soort Amsterdam, een smeltkroes van buitenlanders. Ter vergelijk: in Amsterdam worden vandaag meer dan 280 verschillende talen gesproken door mensen uit meer dan 200 landen, meer dan in New York, en dat is al eeuwenlang zo. Hollanders weten al sinds de gouden eeuw hoe je een pluriforme stad moet besturen.
EN DAT was maar goed ook: alleen al de eerste vijfhonderd mensen op Manhattan spraken achttien verschillende talen, en naarmate de stad groeide werd die pluriformiteit alleen maar groter. Zo’n gemeenschap in de hand houden met wetten en wetshandhaving was voor de Hollandse immigranten geen probleem. Maar de Engelsen hadden er geen kaas van gegeten, dus na drie burgemeesters in drie jaar riepen ze snel de hulp in van Kees van Steenwijk, en die bracht orde op zaken. Dermate gedegen dat ze hem een tijdje later nog een keer terug vroegen. Steenwick Avenue is naar hem genoemd.
New York is opgebouwd onder de bestuurshanden van mannen met namen als Van Cortlandt, Delanoy uit Haarlem, Rombouts, twee broers De Peyster, De Reimer, Hoffman (nazaat van de De Witts uit Dordrecht), Willem Pereboom die zijn naam veranderde in Peartree, Walters, Jansen, Van Varick uit Rhenen, vader en zoon Jan Cruger, Lodwik, oorspronkelijk Lodewyck, DeWitt Clinton, Robert Morris (telg van Amsterdamse Trijntje Staats), Eddie Livingston (Margreet Beekmans kind), Westervelt, Opdyke, Hoffman, Coman, Lindsay wiens moeder Van der Vliet heette, uit Zaltbommel, en dus ook Robert van Wyck, in z’n vrije tijd voorzitter van de Holland Club. Allemaal waren ze burgemeester van New York.
EN DE meesten kom je nog steeds op straat tegen: niet alleen Van Wyck, Bayard en Van Steenwijk, maar ook Westervelt Avenue, drie keer Cortlandt: Street, Way en Alley, Peartree (voorheen Pereboom) Avenue, Varick Street, Livingston Street, Hoffman Island op Staten Island, Morris Street, en zo voort.
Ze hadden elk hun sterke en zwakke kanten, zoals eenieder. Sommigen werden verguisd, de meesten werden geroemd. Maar niemand van hen steeg de roem dermate naar het hoofd dat ze stiekem geld, goederen en diensten accepteerden in de mate waarvan burgemeester Eric Adams nu is beschuldigd. Eén ding lijkt zeker: er komt geen tweede Adams Street. De eerste is er al, in Brooklyn, genoemd naar Amerika’s eerste ambassadeur in Nederland. Die heette John. Eric moet vrezen voor een verblijf op het eiland 15 kilometer verderop dat twee eeuwen lang in handen was van de Amsterdamse familie Rycken. Rikers Island is een beruchte bajes.
* Bij de foto: burgemeester Adams bezocht in 2022 Rikers Island. Wellicht niet voor het laatst.
