DIT JAAR doen naar schatting 300 miljoen Amerikanen boodschappen online. Dat is 91 procent van de bevolking. Het heeft allerhande gevolgen, maar een van de belangrijkste daarvan is wat in jargon the last mile heet. Want ongeacht hoeveel automatiseringen er worden toegepast – robots in de opslagcomplexen, elektrische vrachtwagens met of zonder chauffeur, drones – in verreweg de meeste gevallen moet het pakket worden afgeleverd door de bezorger. Die legt de laatste mijl af naar de voordeur van de klant.
Amerika telt 1,3 miljoen bezorgers. Ze werken voornamelijk bij US Mail, Fedex en UPS. En ze klagen steen en been, met reden. Hun grootste ergernis is als klanten ter aanmoediging een flinke bezorgersfooi aan de betaling hebben toegevoegd, die ze dan weer in mindering brengen zodra het pakket of de pakketten zijn afgeleverd. Bovendien krijgt een op de vijf bezorgers te maken met een verzoek van de klant om voor de deur een dansje te maken, zodat de beveiligingscamera in de voordeur het kan opnemen. Die video verschijnt vervolgens ergens op TikTok. Weigert de bezorger, dan klaagt de klant bij zijn baas over slechte service.
ZIJN BAAS, want 83 procent van alle bezorgers in Amerika zijn mannen. Ze doen hun werk overwegend graag, ze zijn de hele dag in de buitenlucht. Nieuwe software van Circuit doet de route planning voor hen, die hoeven ze alleen nog maar als een soort gps te volgen. Maar toen ze onlangs naar hun mening werden gevraagd, zeiden ze in meerderheid dat ze wel wat meer waardering zouden mogen krijgen. Bezorgers zijn de meest cruciale, en kwetsbare, schakel in de nieuwe economie van thuis boodschappen doen.
Dat wist prins Willem III van Oranje al. Die was eind zeventiende eeuw niet alleen stadhouder van Nederland, maar ook koning van Engeland, en uit dien hoofde dus ook koning van Amerika. Hij gaf Amerika opdracht om een systeem van postbezorging op te zetten, een “kantoor of kantoren voor het ontvangen, versturen en bezorgen van brieven en pakketten.” Dat werd uiteindelijk US Mail, in z’n huidige vorm gekneed door postmaster general George Cortelyou, telg van de families Cortillon, Van Dyke, Hoogland en Stoothof uit Utrecht.
BEZORGEN IN een stad of dorp was een eitje. Maar het bleek lang niet altijd eenvoudig om ook de meer afgelegen adressen te bedienen, en in Amerika wemelt het van de afgelegen woonlocaties. En dus kondigde Cortelyou’s opvolger Arthur Summerfield een noviteit aan. Arthur was een nazaat van de Van Rensselaers uit Nijkerk, van een tak die zichzelf Renselier was gaan noemen. Zijn vader heette William Henry en die was op zijn beurt genoemd naar stadhouder/postkantoorkoning Willem (Hendrik) III van Oranje Nassau. Zijn noviteit: geen bezorging op zaterdag, maar wel bezorging per raket.
Hij reserveerde een plek op de onderzeeër USS Barbero, en liet daar de kernkop van een kruisraket vervangen door een box met 3.000 brieven. Voor de gelegenheid benoemde hij de boot tijdelijk tot postkantoor. Op 8 juni 1959 lanceerde de Barbero de raket, en binnen twintig minuten landde de post nabij het postkantoor van Jacksonville in Florida. Summerfield was er, glunderend van trots. “Het lanceren van een geleid projectiel voor het doel van postbezorging [is] van historisch belang voor alle landen ter wereld.” Want “we staan op de drempel van het tijdperk van rocket mail.”
Het bleef bij die ene poging, en de zaterdagbezorging werd snel in ere hersteld. Zestig jaar later is er nog steeds geen alternatief, minder dan ooit zelfs, voor hoe de laatste mijl te overbruggen. Dus: wees aardig voor je bezorger.
* Een kruisraket met post werd op 8 juni 1959 gelanceerd vanaf onderzeeër USS Barbero, in opdracht van de Nijkerkse afstammeling, postmaster general Arthur Summerfield. Het bleef beperkt tot één poging.
