WE KENNEN de namen Virgil en Wyatt Earp en Doc Holliday, er is een beroemde film over hen gemaakt, Gunfight at the O.K. Corral, met Kirk Douglas en Anthony Quinn. De naam Tombstone, Arizona: wereldberoemd, het bezorgde tienerjongens rillingen.
Maar waar was Ellen Rijsdam uit Rhenen?
Dat hele verhaal over Tombstone is in de loop der tijd misvormd. Ja, er was een schietpartij tussen wetshandhavers en boeven maar die duurde slechts 30 seconden. Yes, er was een hele stoet gebroeders Earp die allemaal een soort van functie bij de politie hadden. En inderdaad, Wyatt was een van hen, maar om hem nou door Kevin Costner op een voetstuk te laten zetten – dat ging allemaal wat ver.
Want waar was intussen Ellen uit Rhenen?
ZE WAS Virgils meisje, Virgil Earp, de marshall van Tombstone, de man om wie het allemaal draaide, en die de echte leiding had toen boeven iemand executeerden, en de politie korte metten maakte. Maar Ellen Rijsdam was in geen velden of wegen te bekennen. Ze zat hoog en droog in Oregon, duizenden kilometers verderop.
Zus van Neeltje, Adriana, Arie, Geertje, Hannie en nog een handvol broers en zussen, dochter van Gerrit Rijsdam en Magda van Velzen. Een eigenwijze dondersteen. Ze waren uit Rhenen geëmigreerd naar Iowa, en haar buurjongen was Virgil Earp. Hij was 16, zij een jaar ouder. Virgil had net zo’n harde kop, dat had ie van niemand vreemd want z’n vader was sheriff Nick Earp, berucht om z’n drift.
Ellen en Virgil gingen er samen vandoor, namen de kuierlatten, vonden ergens een priester die bereid was om hen te trouwen. Tieners, husband and wife. Binnen de kortste keren zwanger. Maar de Amerikaanse burgeroorlog brak uit, en Virgil ging het leger in, twee weken voordat kleine Nellie werd geboren. Hup, Ellen terug naar vader en moeder, baby onder de arm.
LANG verhaal kort, vader Rijsdam zag z’n kans schoon en verzon het nieuws dat ie in de stad had vernomen, zei hij: Virgil Earp was gesneuveld en zou nooit meer thuiskomen. Ellen was ontroostbaar, en ging met Nellie zo ver weg als ze maar kon, Portland in Oregon.
The rest is history, behalve dit: Virgil Earp keerde heelhuids terug, werd sheriff en marshall, Tombstone maakte hem beroemd – maar z’n leven lang bleef hij diep ongelukkig op zoek naar zijn dochter. Hij vond haar uiteindelijk, in Oregon, waar haar moeder inmiddels hoog en breed weer was hertrouwd met een man uit Zaltbommel. Dochter Nellie en vader Virgil Earp werden alsnog de beste maatjes. Hij logeerde bij haar zo vaak hij kon.
Toen hij tenslotte echt doodging, en Ellen kort daarop ook, begroef hun dochter hen bij haar om de hoek. Daar liggen ze nog steeds, en Nellie inmiddels ook. Eindelijk herenigd.