door Willem Meiners
IN DE afgelopen 13 maanden zong de kleindochter van oma Meulenkamp uit Gelderland in 53 Amerikaanse steden. Meer dan 70.000 mensen vulden het stadion in Pittsburgh om Taylor Swift te zien en horen. Meer dan 80.000 in New York. In Houston: 70.000. Nabij in Austin: 80.000. Honderdduizend in Los Angeles, 140.000 in Seattle. En Taylor was niet de enige. Ook Beyoncé vulde vorig jaar overal uitverkochte stadions, net als Bruce Springsteen van de Springsteen-familie uit Groningen. Telkens één groot feest, en overal een record.
Deze zomer gaan Amerikaanse tieners opnieuw massaal aan de slag in de horeca en in winkels. Vijf jaar geleden vulden scholieren een-vijftigste van dat soort banen, twee procent. Dit jaar is dat een-vijfde, twintig procent. Het minimum-tienerloon is sinds 2019 gestegen van tien naar vijftien dollar per uur. Dat is niet verrassend, want uitgeverij Wolters Kluwer die in en voor Amerika de loonniveaus nauwgezet bijhoudt, berichtte onlangs dat de uurlonen er vorig jaar in 26 van de vijftig staten fiks op vooruit gingen. In 23 andere staten was dit een jaar eerder al het geval. Een vakkenvuller bij Walmart of Target verdient minimaal 15 dollar per uur. Costco betaalt 16 dollar.
Er worden dit jaar meer huwelijken gesloten dan ooit sinds de jaren ’80. Ook de geboortecijfers lopen op. Oorzaak: jonge mensen zijn per saldo optimistisch over hun toekomst. Tevens: meer dan ooit werken mensen vanuit hun eigen huis, een na-effect van corona, reden voor meer echtparen om nu een gezin te stichten. In 23 miljoen huishoudens namen ze er bovendien een huisdier bij, tot vreugde van de makers van honden- en kattenvoer. Het leidde tot een run op de dierenartsopleidingen. De doe-het-zelf winkels van Luuk Lowe, nazaat van Rebecca Gerrits uit Amersfoort, voeren er intussen eveneens wel bij. Lowe’s en concurrent Home Depot maakten sinds de pandemie recordomzetten, want thuiswerkers besloten massaal om achterstallig onderhoud in hun woningen aan te pakken.
WAT ZEGGEN zulke cijfers? Wat zegt het feit dat elke dag 800.000 man/vrouw politie getrouw de 6 miljoen kilometers aan Amerikaanse wegen patrouilleren en de straten veel vaker wel veilig houden dan niet? Wat betekent het dat 1,2 miljoen brandweermannen en -vrouwen 24/7 paraat staan om met ladderwagens en ambulances uit te rukken, niet alleen in geval van brand, maar ook als er ergens twee auto’s op elkaar botsen? Allemaal worden ze betaald met belastinggeld. De kortstondige protestroep om politiebegrotingen te beknotten maakte onder de burgers geen schijn van kans.
Nooit eerder gebeurd: vier van de vijf grootste steden in Amerika worden bestuurd door burgemeesters met een niet-blanke huidskleur, New York, Los Angeles, Chicago en Philadelphia, gelijkelijk verdeeld over de seksen. Vrouwen zijn burgemeester in LA en Philadelphia, maar ook in bijvoorbeeld Phoenix, San Francisco, Washington, Boston en Las Vegas. Binnen een tijdsbestek van één enkele generatie zijn zulke veranderingen volstrekt normaal geworden. Zo normaal dat mensen verrast reageren als ik hen op de data attendeer – het was hun niet eens opgevallen.
WAAROM NIET? Omdat alledag zich in Amerika overwegend alledaags en eensgezind voltrekt. Verreweg de meeste mensen stoppen voor een rood stoplicht, vrijwel elk huishouden betaalt hun belastingen op tijd, in het stadion staat iedereen op om het volkslied te zingen, pet af, hand op het hart, niemand gooit vuurwerk of aanstekers op het veld. En hoewel er veel te vaak rare schietpartijen plaatsvinden, vorig jaar alleen al bij 38 scholen, bleven de overige 115.538 Amerikaanse scholen daarvoor bespaard. Het land heeft een vuurwapenprobleem, geen twijfel mogelijk, maar dat heeft het al sinds Ellen Rijsdam uit Rhenen in 1881 het hoofd van Virgil Earp op hol joeg en hij als een dolleman begon te schieten. De shootout bij de O.K. Corral in Tombstone had in 2024 niet misstaan.
Afhankelijk van naar welk nieuws je kijkt, welke sociale media je volgt, of welke opiniepeiling je gelooft, je wordt overspoeld met beweringen dat Amerika tot op het bot verdeeld is. Dat is incorrect. Yes, er zijn recent in 138 schooldistricten pogingen gedaan om boeken uit schoolbibliotheken te verbannen, inclusief een werk over Anne Frank. Maar Amerika telt 13.800 van zulke districten. In 99 procent van de bibliotheken is niets aan de hand.
Politiek dan? In de afgelopen veertig jaar, sinds Reagan, schommelde het verschil tussen winnaar en verliezer van presidentsverkiezingen gemiddeld tussen de 4 en 8 procent. Biden versloeg Trump in 2020 met 4,5 pct verschil. Relatief laag in het gemiddelde, maar beter dan Obama en Bush jr bij hun herverkiezingen. Het verschil is niet partijgebonden, Amerika telt meer partijloze kiezers dan aanhangers van Democraten of Republikeinen. Maar tenzij de voortekenen bedriegen, zal het winstpercentage in 2024 eerder groter worden dan kleiner.
IMMERS, VAN dag tot dag, van buurt tot buurt, is Amerika een stuk eensgezinder dan ons wordt aangepraat. Met een economie die draait als een lier, met een werkloosheid van bijna nul, en met meer en grotere buitenlandse investeringen dan ooit tevoren. Het blijkt ook uit wat Amerikanen met hun portemonnee doen. Elke dag schenken ze samen privé meer dan een miljard dollar aan een goed doel. Ze zijn met kop en schouders de gulste gevers ter wereld, aan hun naasten, aan de buren, aan de bestrijding van ziekte en narigheid. Republikeinen, Democraten, onafhankelijken, meer dan zeventig procent van elke groep doet eraan mee.
Restaurants en bioscopen zitten sinds de mondkapjes zijn afgedaan weer vol, steden en dorpen hebben posters aan de lantaarnpalen hangen waarop de foto’s van jongens en meisjes die successen behaalden met hun basketbal-, softbal-, of soccerteams, en overal zijn de scholen hard op zoek naar chauffeurs voor de gele schoolbussen – de vraag naar personeel is overal groter dan het aanbod. Wegen en bruggen worden massaal gerepareerd, nadat de overheid een infrastructuur-herstelwet in werking zette. En op borden die in de berm van die wegen zijn geprikt adverteert ook de navy, de marine, op zoek naar jonge mannen en vrouwen die dienst willen doen.
Verdeeld? Ik woon zelf in een Trump-district. De buurman heeft op ‘m gestemd, net als de meeste andere buren, en gaat dat ongetwijfeld opnieuw doen. Ik gaf hem een exemplaar van mijn boek over optimisme, voor zijn zestigste verjaardag. Goh, zei hij, “ik stond laatst in een boekwinkel achter iemand die jouw boek kocht. Toen ze wilde afrekenen, bleek dat de klant vóór haar al voor haar had betaald.”
Verreweg de meeste Amerikanen kunnen samen door één deur. Ze deugen, ze gedragen zich normaal, ze helpen sneeuw te schuiven bij de buren, ze staan op voor oudere mensen en moeders met baby’s, en toen vorige week de zon verduisterde, braken er overal waar mensen samen gingen kijken massaal volksfeestjes uit, van Texas tot Maine. Dat zou niemand moeten verbazen, want iedereen kent wel honderd andere mensen, familie, vrienden, collega’s, kennissen. Die zijn vrijwel allemaal volstrekt normaal, net als jij en ik. Alledaags, in verreweg de meeste opzichten eensgezind. En niet, ik herhaal: niet, diep verdeeld.
* Willem Meiners is de eindredacteur van De Daily Dutchman. Hij is de echtgenoot van Alice, de vader van twee dochters, en opa van twee kleinkinderen. Meiners bereisde alle vijftig Amerikaanse staten, woonde in Maryland, South Carolina en nu in Maine, en verblijft sinds 1991 in de Verenigde Staten.
