*** Echt waar, is Amerika een sjagrijnig land? Ontevreden, boos? Zo verdeeld dat zowat niemand met een ander door één deur kan? Vraag: goed of fout? Antwoord in de serie Explaining USA: Fout! Verreweg de meeste Amerikanen hebben vooral veel lol. ***
door Willem Meiners
WIE ZIJN die mensen die beweren dat Amerika mopperend en verbeten naar een afgrond glijdt? Waar wonen ze? En over wie hebben ze het?
Want de alledaagse werkelijkheid is dat Amerika lacht. Twee weken terug trad komiek Jon Stewart op in een theater in Los Angeles voor 6000 mensen. Een dag later vulde John Mulaney de Hollywood Bowl. John wie? Ook een komiek. Uitverkocht huis, 17.000 mensen. Daarna was het de beurt aan Ali Wong, zelfde beroep, kleiner theater met 2000 stoelen, maar wel twaalf dagen achter elkaar: 24.000 lachers. Allemaal in die ene stad, binnen een straal van vijf mijl.
Amerikanen hebben lol. Vorig jaar gaven ze een miljard dollar uit voor anderhalf uur in een stoel om naar een conferencier te kijken. Een record, twee keer zoveel als in 2017, vóór Corona. Netflix scoort tegen de klippen op met live optredens van komieken. Vijfhonderd shows alleen al in de eerste twee weken van mei.
AMERIKA ZINGT. In de afgelopen 13 maanden zong de kleindochter van oma Meulenkamp uit Gelderland in 53 Amerikaanse steden. Meer dan 70.000 mensen vulden het stadion in Pittsburgh om Taylor Swift te zien en horen. Meer dan 80.000 in New York. In Houston: 70.000. Nabij in Austin: 80.000. Honderdduizend in Los Angeles, 140.000 in Seattle. En Taylor was niet de enige. Ook Beyoncé vulde vorig jaar overal uitverkochte stadions, net als Bruce Springsteen van de Springsteen-familie uit Groningen. Telkens één groot feest, en overal een record.
Amerika juicht. Vorig seizoen gingen 18 miljoen mensen naar een football stadion, gemiddeld 70.000 toeschouwers per NFL wedstrijd. Broederlijk naast elkaar, geen rellen, geen vuurwerk op het veld, niks. De enige rook is te zien buiten het stadion, op de parkeerterreinen, als mensen twee uur voor de wedstrijd de barbecue aansteken op de achterklep van hun pick-up: tailgate parties!
Ook vorig seizoen: 22 miljoen Amerikanen bezochten een basketbalwedstrijd, gemiddeld 18.000 per game, een record. Honkbal in de major league: liefst 70 miljoen bezoekers, gemiddeld 30.000 per wedstrijd, eveneens een record. Hele gezinnen tegelijk, pinda’s, a dog and a beer, ijsje voor de kids. Fun.
AMERIKA HEEFT fun, meer dan ooit. Bioscopen lopen weer vol, nog niet zo veel als vóór de pandemie, maar alweer veel beter dan vlak erna: 240 miljoen bioscoopgangers vorig jaar. Broadway in New York vertoonde eenzelfde beeld: 12 miljoen bezoekers, hard op weg om het record van pre-corona te evenaren.
En Amerika eet, vanouds buiten de deur, en vandaag meer dan ooit. Bars en restaurants lijden onder personeelstekorten, in een horeca-sector met 15 miljoen banen. Het is razend druk in Amerika’s 750.000 etablissementen, maar omdat het zo goed gaat met de economie, heeft iedereen die wil werken een baan. En dus is het moeilijk voor uitbaters om hun vraag naar personeel opgevuld te krijgen. Aan de gasten ligt het niet. Die gaven vorig jaar samen een miljard dollar uit, meer dan ooit.
Vooral in weekends. In Amerika werken vijf keer zoveel mensen vanuit huis dan vijf jaar geleden, vóór corona. Die hoeven niet zo nodig voor hun lunch naar een restaurant. Maar uit eten willen ze evengoed wel, en dat doen steeds meer mensen gezelliger, en langer, in de weekends. Vooral de jongere generaties gaan op zoek naar iets nieuws, dat gaat soms ten koste van vertrouwde namen zoals Red Lobster dat een bankroet probeert af te wenden. Maar bars met bingo (!) en curieuze cocktails floreren.
Amerika lacht, zingt, juicht, eet en drinkt. Samen. Massaal. Het bestaat niet uit woedende burgers die het nergens over eens zijn. Okay, behalve over de politiek, maar daartoe geven politici in Washington dan ook alle aanleiding. Meer boze burgers dan vroeger? Welnee, dan had je eens in de aanloop naar de Burgeroorlog moeten komen. Of toen vakbonden eind negentiende eeuw bedrijven kwamen bezetten. Of toen 20.000 nazi-sympathisanten in 1939 in Madison Square Garden kwamen demonstreren en er buiten op straat net zoveel tegen-demonstranten hen stonden op te wachten. Of toen mannen en vrouwen in Selma hun burgerrechten kwamen opeisen.
IS ER dan nooit iemand echt boos, verontwaardigd of al dan niet vermeend onrecht aangedaan? Natuurlijk wel, net als overal elders. Al was het maar omdat er altijd wel boeven, inbrekers, dieven, drugsdealers en geweldplegers loeren, zijn en blijven. Klootzakken zijn van alle tijden. Of we halen nu en dan het bloed onder andermans nagels vandaan. Dan stappen ze naar de rechter, dat doen ze in Amerika wat sneller en gemakkelijker dan in andere landen, en de samenleving is erop ingericht: 30.000 rechters in vijftig deelstaten, anderhalf miljoen advocaten, en ook nog eens 1800 federale rechters. Maar wat weinig mensen beseffen is dat liefst 95 procent van die ruzies alweer worden bijgelegd voordat de rechter of de jury om een uitspraak wordt gevraagd.
Maar dat is allemaal niets nieuws onder de zon. Amerikanen zijn niet bozer op elkaar dan tien jaar geleden, of dertig jaar, of vijftig. Integendeel. Veeleer zijn ze een stuk beter gehumeurd. En dat kan je zien. Bij de komiek, bij het concert, in het stadion, in de bios, in de bar, in het restaurant. En bij de mensen thuis. Meer dan de helft van de Amerikaanse jongeren tussen 18-29 jaar woont tegenwoordig nog bij een ouder thuis, of vaak: woont wéér in het ouderlijk huis, terug van even weggeweest. Vooral corona was daarvan de reden, maar na het vertrek van corona zijn de kinderen nog steeds niet vertrokken. Want het is vaak leuk thuis, met meer entertainment op tv of de laptop dan ooit tevoren. Lachen.
Kijk om je heen. Amerika lacht. Van oor tot oor, van kust tot kust.
Foto: Standup komiek Bert Kreischer op Netflix.
* Willem Meiners is de eindredacteur van De Daily Dutchman.
