DIRECTEUR Robert Eenhoorn verlaat aan het eind van het seizoen voetbalclub AZ. Weet je nog, vroeger? Toen had je voetbalclubs met een voorzitter, een trainer en een elftal. Wat je nooit zag, en wat ook niet bestond, waren een directeur voetbalzaken of een technisch directeur.
Nu bestaan die. Althans, behalve bij Ajax. Daar hadden ze er eentje, maar die is weggestuurd op verdenking van sjoemelen. De directeur voorziet de opeenvolgende trainers van het materiaal waarmee een goed voetbalteam kan worden samengesteld, en waarmee de club als onderneming met aandeelhouders goed geld verdient.
WAT HEEFT dit met Amerika te maken? Verbazend veel. De Nederlandse eredivisie telt momenteel vier topclubs, Feyenoord, PSV, AZ en Ajax. Niet alleen is Ajax de enige zonder een echte technisch directeur, het is ook de enige club die geen directeur uit Amerika heeft gehaald. Feyenoord haalde Dennis te Kloese uit Los Angeles waar hij de baas was van topclub L.A. Galaxy. AZ haalde Billy Beane uit Oakland, waar zijn successen als honkbalmanager zo indrukwekkend waren dat Hollywood een film over hem maakte, met Brad Pitt in de hoofdrol. Eenhoorn en Beane zijn al jarenlang bevriend – Robert honkbalde ooit bij de New York Yankees. En PSV haalde Earnie Stewart bij de Amerikaanse voetbalbond vandaan, en daar zijn ze in Chicago nog steeds niet blij mee. Chicago is voor de USSF wat Zeist is voor de KNVB.
Open deur: voetbal is allang niet meer wat het in 1974 nog was, of zelfs in 2004. Niet alleen omdat clubs nu bedrijven zijn, ondernemingen. Maar vooral ook omdat een winnend team niet meer bestaat uit de beste spelers. Billy Beane liet zien hoe een technisch directeur een winnend team bouwt met de best bij elkaar passende spelers. Wat dat betreft zijn voetbal en honkbal hetzelfde: allebei spelen ze Moneyball. Slimme directeuren kopen niet langer de duurste spelers voor het meeste geld, maar de minst dure spelers met het meeste rendement in relatie tot hun medespelers. Voetbal is tegenwoordig meer dan ooit een ware teamsport. Bij Ajax deed de Duitser Sven Mislintat een gooi, maar hij faalde.
AMERIKA’S SOCCER heeft een eeuw lang achtergelopen bij de rest van de wereld. Dat is goeddeels voorbij. Ajax en Feyenoord trekken gemiddeld niet meer toeschouwers dan L.A. Galaxy, PSV niet meer dan Charlotte FC. Tekenender nog: Hollandse voetbaltrainers zakken in Amerika door het ijs. Frank de Boer, Jaap Stam, Ron Jans, met hangende pootjes terug. Het elftal waarmee Amerika twee jaar geleden naar het WK kwam, was het jongste ooit en speelde, zonder individuele sterren, opvallend voetbal, voordat Nederland het team uitschakelde. Reden: Amerika heeft de organisatie van zowel zijn voetbalbond als van de clubs prima voor elkaar, een gevolg van superieur team building management.
Nederland speelt nog steeds een van de mooiste vormen van voetbal en geldt onverminderd als een voorbeeld voor andere landen. Het brengt telkens verrassend goede spelers voort. Dat komt doordat Nederlandse topclubs niet op z’n Hollands maar op z’n Amerikaans worden gemanaged. Drie van de vier putten hun kennis uit Amerika. Benieuwd hoe lang het duurt voordat Ajax zich daarbij aansluit.
