door E.A van Abbenes
OP EEN dag liet Roger Taney een kantoor bouwen. Hij had een bloeiende praktijk als advocaat in het stadje Frederick in Maryland, en hij besloot dat hij een groter kantoor nodig had. Maar voordat hij daar aan de slag kon, werd hij naar Washington geroepen. Roger Taney was vervolgens bijna 30 jaar Chief Justice van het Amerikaanse Hooggerechtshof.
De opperrechter werd voorgoed berucht als opsteller van de Dred Scott Decision, het besluit dat zei dat alle niet-blanke inwoners van Amerika niet dezelfde rechten hadden als mensen zoals Roger zelf. Het leidde rechtstreeks tot de Burgeroorlog. Taney, nu inmiddels 160 jaar dood, ligt in een onopvallend graf twee straten van zijn kantoor.
DE BROER van zijn vrouw Anne Key, Francis Scott Key, ligt een paar straten verderop, ook in Frederick. Die heeft een praalgraf. Tegenover de begraafplaats staat een honkbalstadion waar de Frederick Keys spelen, met mascotte Keyote, en anderhalve kilometer verderop ligt het Francis Scott Key winkelcentrum, plaatselijk bekend als de FSK Mall. Ze zijn dus trots op hem, en dat mag ook best want Key schreef The Star-Spangled Banner.
Die banner was een extra grote vlag, van 10 x 14 meter, gemaakt van wol, en die wapperde hoog boven Fort McHenry, aan de rand van de havenstad Baltimore. Engelse oorlogsschepen namen het fort een etmaal lang onder vuur, vorige week, 14 september 1814, maar ze dropen af toen bleek dat de vesting onneembaar was. De fortcommandant had die vlag speciaal laten maken. Om de vijand te demoraliseren. Dat werkte, want ondanks the rockets’ red glare en bombs bursting in air, kon iedereen zien dat our flag was still there. Drie maanden later sloten Engeland en Amerika vrede in Nederland.
DAT WAS gepast, want Fort McHenry was een vesting naar Hollands model. Vestingbouw made in NL was wereldwijd populair, vooral dankzij baron Menno van Coehoorn, een vestingstrateeg uit Britsum in Friesland. Zijn ontwerpen hadden alles te maken met hoe de Nederlanders zich sinds het begin van de Tachtigjarige Oorlog hadden bekwaamd in hoe je je verdedigt in een plat land. De kust van Baltimore is plat land. Dus wilde het jonge Amerika een Hollands fort.
Willem van Oranje zelf had Van Coehoorn laten zien hoe het moest (de bovenste van de twee foto’s). Hij gaf opdracht om in Groningen de vesting van Bourtange te bouwen, stervormig, met gebruik van grachten zonder water, maar met grachtenbodems die slechts centimeters boven het grondwater lagen en die bij een bestorming onderliepen. Aanvullende hellingen en ravelijnen en gordijnen maakten de vesting ongenaakbaar. Van Coehoorn perfectioneerde dat allemaal, en plotseling wilde iedereen Coehoornforten.
BALTIMORE bouwde met gebruikmaking van Van Coehoorns constructiemethoden een bijna exacte kopie (onderste foto) van Willem van Oranjes Bourtange, en was net op tijd klaar voordat de Britten arriveerden. Francis Scott Key kwam er op af, als toeschouwer, en keek gebiologeerd naar die reusachtige vlag, met gaten erin geschoten, waarvan de broad stripes and bright stars, gedurende de hele beschieting, were so gallantly streaming. De vesting hield stand, gemakkelijk. Amerika had voorgoed zijn volkslied.
*E.A. van Abbenes is historicus en schrijver.
