VLAK BUITEN de Arlington begraafplaats in Virginia, met uitzicht op Washington DC, staat het Netherlands Carillon. Veertig meter hoog, 53 klokken. Ze slaan elk uur, en tweemaal daags spelen ze iets moois. Het carillon is een geschenk “from the people of the Netherlands”, als dank voor de bevrijding in 1945. Het staat er al zeventig jaar. Op 5 mei geeft de beiaardier een speciaal concert.
Zowat elke Amerikaanse schoolbibliotheek heeft het dagboek van Anne Frank. Kinderen leren al vroeg over het lot van Hollands beroemdste meisje en houden in de klas spreekbeurten over het achterhuis en het verraad. Ze weten dat Anne luisterde naar de klokken van de Westertoren. Ze herkennen iets bij haar woorden: “Vooral ’s nachts is het zoiets vertrouwds.”
Geruststellende geluiden. Voor veel plattelandskinderen is dat een trein in de verte, en treinen hebben in Amerika vaak nog steeds een luidklok. Generaal Eisenhower, wiens moeder Nederlands las, was bij het spoor geboren en bevrijdde Europa vanuit zijn eigen treinstel, met stops in Geldrop, Utrecht, Den Haag. Moeder keurde dat maar half goed. Ze was hartstochtelijk pacifist en had een hekel aan oorlog en generaals.
Leerlingen van de Eisenhowerschool in Chicago voerden niet zo lang geleden een toneelstuk op, gebaseerd op Annes dagboek. Tevoren bezochten ze een expositie over de familie Frank, hun ouders gingen mee. Luisteren naar het geluid van de Wester hielp. Aan het eind van de opvoering was de zaal in tranen.
In 2019 werden de oorspronkelijk vijftig, 30.000 kilo zware klokken uit het Netherlands Carillon gehaald en in een treinwagon geladen. Ze gingen voor onderhoud terug naar Noord-Brabant, naar het land waar carillons zijn uitgevonden en waar de meeste Amerikaanse luidklokken vandaan komen. Met drie extra klokken erbij kwamen ze een jaar later terug, ditmaal, vanwege “more than 50 bells”, officieel als een grand carillon. Op 5 mei worden ze bespeeld door Julianne Vanden Wyngaard uit Grand Rapids, Michigan. Zij stamt van de Van den Wijngaard familie uit Noord Brabant.
