ER ZIJN 11 Amsterdammen in Amerika. Gehuchten, dorpen, steden van Californië tot Georgia, van New Jersey tot Texas. Amsterdam in Californië stelt niet veel voor, het ligt aan de Amsterdam Road. Twee, drie boerderijen en een paar boomgaarden. Zo genoemd omdat eens iemand zich daar vestigde die Hollands bloed in de aderen had. Of die ook daadwerkelijk uit Amsterdam zelf kwam, weten we niet. Misschien dacht hij dat de buren de naam wel zouden herkennen, en zo ja, dan had hij daar gelijk in.
Soms waren de eerste bewoners van een nieuw stadje Amsterdam niet eens Nederlanders. Maar dan werd er een spoorlijn aangelegd, met een station, en dat was dan de reden om een dorp te bouwen. Vaak was zo’n spoorlijn gefinancierd door Amsterdamse banken, en dan noemden de dankbare pioniers die de winkels, hotels en een paar kroegen rond het treinstation bouwden, hun nieuwe dorp Amsterdam, zoals in Georgia. En in Montana, duizenden kilometers verderop.
DAAR, in Montana, waren de eerste bewoners overigens wel degelijk Hollanders; het was de spoorwegmaatschappij die de naam Amsterdam bedacht – om die geïmmigreerde Hollanders te vriend te houden. Ze waren voornamelijk landarbeiders op gerstplantages, en een grote brouwerij was een voorname klant van de spoorlijn. Zonder de Hollandse boerenknechten geen bier, en zonder bier geen spoorlijn.
Onder de elf Amerikaanse Amsterdammen (in Amsterdam, Ohio noemen ze zichzelf Amsterdamians) valt niet New Amsterdam, want dat heet tegenwoordig New York. Maar als je in Amerika momenteel naar de populairste doktersserie op tv wil kijken, dan kom je evengoed uit op New Amsterdam, de naam van een fictief New Yorks ziekenhuis en de titel van de serie die vijf jaar liep en nog steeds populair is op Netflix. En de snelst groeiende wodkaverkoop in de Amerikaanse geschiedenis komt op naam van New Amsterdam, met de Chrysler Building op het lange etiket, gebouwd voor Walter Chrysler, nazaat van het Overijsselse Dalfsen. Trouwens, kijk maar even op Amazon: daar verkopen ze meer dan 3000 producten met de naam Amsterdam erin.
AMSTERDAM als naam is een begrip, een van de bekendste namen in het land, van Amsterdam Roads, Streets en Avenues in 48 deelstaten, tot Amsterdam LLC , de smoke en vape store in Californië, tot vrouwenarts Lisa Amsterdam in Kansas, de Amsterdam bar in St Paul, restaurant Amsterdam in Omaha, Amsterdam sherpa jassen, Amsterdam t-shirts, riemen en schoenen, de song Amsterdam door Imagine Dragons, en de Amsterdam wasserette ingeklemd tussen Voorhees Street en Vrooman Avenue. Dat is in de stad Amsterdam in de staat New York, met 20.000 inwoners het grootste Amsterdam in Amerika.
Kirk Douglas komt er vandaan, hij trouwde met de moeder van Michael Douglas en die stamde af van Gerrit Rutgers, vermoedelijk uit Weesp. Dat zijn roots die ver terug gaan, net als die van de stichter van de stad verderop, Fonda. Amsterdammer Douwe Fonda, die geboren was in Kollum, bouwde die plek, nazaat Jane kwam niet ver daarvan ter wereld. Dat was aan de overkant van Central Park, twee steenworpen van Amsterdam Avenue, waar nu zo veel bars en restaurants met de naam Amsterdam staan.
Behalve de hottest spot op nummer 464, waar het steevast op oudejaarsavond volliep vanwege hun $89 driegangenmenu. Dat restaurant heette gewoon Mokum. Het is dicht nu, maar in de supermarkt verderop kan je evengoed nog steeds Mokum worteltjes kopen. Die zijn geliefd, zoet, en very oranje.
