DE VROUW OP HET GROTE OESTER EILAND
NU HEET het Liberty Island, naar het Vrijheidsbeeld. Maar het was Hollands en omringd met oesterbanken zo ver als het oog reikte. Nu vlieg je eroverheen met je helikopter en je denkt, nou zo groot was Grote Oester Eiland nou ook weer niet. Maar dat was het wel.
Nabij ligt het Kleine Oester Eiland dat zo bleef heten totdat het werd verkocht aan meneer Ellis, en dat alleen al was groot genoeg om 12 miljoen immigranten door te laten.
Biologen beweren dat, toen de Nederlanders arriveerden, in en rond de haven van New York de helft van alle oesters ter wereld leefden en uiteindelijk werden opgesoupeerd. Kanjers zaten ertussen, van wel 20 cm groot. En omdat 90 pct van de oester z’n schelp is, leverde dat onwaarschijnlijk grote bergen schelpafval op.
ER IS een straat in Manhattan, Pearl Street, voorheen Paerlstraat, die vroeger de kustlijn was. Paerl betekende parel en was net als hoop de vader van de gedachte, vandaar dat in Breukelen aan de overkant net zo’n Paerlstraat lag. Maar de Newyorkse oesters waren geen pareldragers, tot sjagrijn van menige Dutch American die vervolgens hun vuilnis, hun troep en hun lege schelpen op het strand smeten en zo de kustlijn verder de zee induwden.
Het duurde twee eeuwen, maar de oesters van het Grote Oester Eiland, later Great Oyster Island, en ook de rest van het Hudson-rivierbekken zijn in de loop der tijd allemaal opgegeten. En omdat het er zo ongelooflijk veel waren, vind je dus vandaag nog steeds restanten van oesterschelpen in en rond New York. Er lopen snelwegen over schelplagen, en treinrails. Er staan wolkenkrabbers op een of meer lagen oesterschelp, rechtbanken, winkels, de restaurants in Chinatown. Een gemiddelde oesterafvalberg was royaal tien meter hoog en honderd of meer meter lang en breed.
VAN HET grote oestereiland is alleen nog de kern over. Het strand van Liberty Island liep destijds veel verder de zee in, vanwege die afvalbergen en vanwege de dagelijks droogvallende oesterbanken. Nu is het water schoongedregd zodat de dik 3 miljoen toeristen per jaar veilig per boot van het vasteland naar het Vrijheidsbeeld kunnen komen.
Anyway, wilde je in New York oesters eten, dan raadde tot voor kort iedereen van TripAdvisor tot Manhattan Digest je aan om te reserveren bij Chalk Point Kitchen. Daar kenden ze hun historie. Chalk Point heette vroeger Kalck Hoeck, en kalk is wat ze maakten van de enorme berg oesterschelpen die daar lag. Maar het restaurant is nu dicht, voorgoed gesloten. Voorbij, net als de oesters van New York.
De rode lijn geeft aan waar vroeger de kustlijn van Manhattan liep, de Paerlstraat.
Jan Steen schilderde in 1660 wat niet alleen in Amsterdam, maar ook in Nieuw Amsterdam als lekkernij gold, oesters.
