TESLA IS niet langer het nummer 1 geliefde bedrijfsmerk in Amerika. Het is gezakt naar de 63ste plaats. Dat komt deels door een stel akkefietjes met de auto (vorig jaar 467 aanrijdingen met 14 doden na een falende autopilot). Er rijden inmiddels Tesla’s rond met stickers zoals “Bought it before Elon went nuts.” Want de voornaamste oorzaak is de baas zelf, Elon Musk.
Hij is een rare kwibus, maar je denkt: wat maakt dat uit als je evengoed de rijkste man ter wereld bent? Hij is een product van de families Van Wijk, Oosthuizen, Konterman, Bezuidenhout, Klopper en Jansen. Zijn roots liggen in Gelderland, in Vuren, bij Lingewaal. Nu heet dat samen met Geldermalsen de gemeente West Betuwe, maar tegen de tijd dat ze emigreerden vond boer Gerrit Jansen z’n herkomst toch belangrijk genoeg om de achternaam Van Vuren aan te nemen. Ze trokken eerst naar Zuid Afrika. Nu zijn ze zo Amerikaans als je maar kan bedenken.
Elons oma Bregje was er eentje van Van Vuren.
Hij is lang, 1 meter 85, precies de lengte van de gemiddelde Nederlandse man. En hij is autist, Asperger’s zegt hij zelf. Buitenstaanders doen er goed aan om niet te snel verbanden aan te wijzen tussen die aanleg en iemands handelingen, maar Musk is een flapuit. Hij gooit er soms gedachten uit die bij anderen raar landen. Zoals toen hij een pleidooi afstak tegen openbaar vervoer omdat er weleens een seriemoordenaar tussen je medepassagiers zou kunnen zitten. Of toen hij zich bereid verklaarde om desnoods de regering van Bolivia omver te werpen zolang hij maar toegang kreeg tot lithium voor zijn Tesla-batterijen.
HIJ ZIT boordevol originele invalshoeken en ideeën. Maar Tesla valt daarbuiten. Dat was een uitvinding van Gerrit Teerpennings nazaat, Marc Tarpenning die de eerste boekwinkel op batterijen bedacht, de e-reader, nu in Amerika beter bekend als de Kindle. Deze Gerrit woonde zestig kilometer boven Gerrit Jansen uit Vuren, in Bunschoten, en emigreerde ongeveer tegelijkertijd, in zijn geval rechtstreeks naar Amerika. Marc Tarpenning dacht: als je met een batterij een hele boekwinkel kan bouwen waaruit je e-boeken kan kopen, dan kan je er vast wel ook een auto op laten rijden. En dus startte hij Tesla.
Elon Musk zag terstond welke mogelijkheden dat bood. Hij was al rijk vanwege zijn betrokkenheid bij PayPal, toen dat voor veel geld verkocht werd aan eBay, en hij besloot te investeren in Tesla. Binnen de kortste keren nam hij de leiding over – een regelmatig terugkerend verschijnsel: zodra Musk ergens binnenkomt, slaan andere eigenaren op de vlucht, of ze worden op de vlucht gejaagd. Want hij geldt als een ongeleid projectiel, onvoorspelbaar en explosief.
OOK IN zijn privéleven. Acht kinderen van drie vrouwen, waaronder een tweeling en een drieling, uit vier huwelijken want zijn tweede echtgenote trouwde hij tweemaal. Het oudste kind stierf een wiegendood. Het jongste werd onderwerp van een conflict met de Californische overheid, want die weigerde de babynaam te accepteren. Elon wilde het jochie X Æ A-12 noemen, maar dat mag niet want een naam kan geen cijfers hebben. Dus werd het X Æ A-Xii, maar ook dat stuitte op bezwaren, vanwege de Æ die niet in het Engelse alfabet voorkomt. Het kind heeft nu X als voornaam, AE A-XII als middelste naam, en Musk als achternaam. Zijn zusje heet Exa Dark Sideræl Musk. Ze luistert naar de roepnaam Y.
Apart, anders dan anders? Ja, maar wat verwacht je bij een man die naast Tesla ook een ruimtevaartbedrijf leidt en met zijn SpaceX raketten naar Mars wil. Mensen moeten veel vaker seks hebben en veel meer kinderen krijgen, vindt de afstammeling van Gerrit van Vuren. Want als we niet opschieten met voortplanten, hebben we straks te weinig mensheid om andere planeten te bevolken.
Denk ervan wat je wil, maar al die fratsen hebben van rare kwibus Musk niettemin de rijkste man van de planeet Aarde gemaakt. Rijk genoeg om tussen de bedrijven door ook even Twitter op te kopen. Dat zwabbert sindsdien net zo merkwaardig heen en weer als de eigenaar zelf. Maar dat komt deels doordat Musk bij zowel Tesla als Twitter de hele PR-afdeling heeft ontslagen. Er is niemand in zijn omgeving die als filter functioneert. En dus is het wachten op de onvermijdelijke volgende uitglijder.