door Marcel Beijer
“Ik wilde het échte Nederland zien. Niet Volendam en zelfs niet Amsterdam. Ik vond het echt verrassend om te zien hoe jullie met water omgaan. De gemalen in Flevoland, het IJsselmeer, de grachten, de meren, de slootjes: overal water. Ik dacht dat Nederland vooral akkerland zou zijn, maar ik verbaasde me over de bossen rond Apeldoorn.”
Alan Patera (80) is een man van de wereld. Vanuit zijn woonplaats Portland, Oregon heeft hij als pensionado voldoende tijd en voldoende gespaard geld om de hele wereld over te trekken. En dat doet hij. Zijn paspoort trekt bijna krom van de visa-stempels. Tussen het reizen door brengt hij met zijn uitgeverij Western Places ook nog eens twee boeken per jaar uit, voornamelijk over de geschiedenis van het westen van Amerika.
Zelf schreef hij meer dan vijftig boeken, onder meer over de opkomst en ondergang van het fascinerende goudzoekersplaatsje Rhyolite.
In 2018 reisde hij zonder morren vanuit Portland naar Nevada waar ik op dat moment research deed voor mijn roman Gouden Bergen. Hij gaf me ter plekke allerlei nuttige informatie die mij een uitstekend beeld gaf hoe de goudzoekers daar in 1907 leefden en werkten. Hij hielp ook met de vertaling naar de Engelse versie van het boek.
Ik was daarom dolblij dat ik eindelijk iets terug kon doen voor Alan. Drie dagen lang sleepten mijn vrouw en ik hem mee door Noord- en Midden Nederland. Hoorn vond hij grandioos, Alkmaar geweldig. Hij genoot van Doesburg, Haarzuilens, Deventer en ja, ook nieuwbouwstad Almere.
Amerikanen zijn tot veel in staat, maar in veertig jaar tijd een stad van 230.000 mensen uit de grond stampen: Alan nam zijn baseballpetje ervoor af. Minder enthousiast was hij over hagelslag op brood (‘mag ik een extra kop thee, alsjeblieft?’) en het gebrek aan bankjes langs wandelpaden.
En waar we het samen over eens waren: hoe is het mogelijk dat op Tweede Pinksterdag zo weinig horecagelegenheden open zijn? In Amerika ondenkbaar: een vrije dag betekent toerisme, betekent klandizie, betekent inkomsten. Alan kreeg daarmee onbedoeld het échte Nederland te zien. Op maandag is bijna elk restaurant gesloten. Zelfs op een mooie Tweede Pinksterdag.
* Marcel Beijer is journalist in Almere en winnaar van de Nederlandse Prijs voor de Nieuwsbladjournalistiek 2023.
